İSTANBUL (İGFA) –Otomotiv dalında fosil yakıtlara alternatif olarak ortaya çıkan ve dalın global çapta yatırımları için odak alana dönüşen elektrikli araçlara ilgi her geçen gün artıyor.
Küresel çapta bir rekabetin yaşandığı bu alanda Türkiye’de Türkiye Araba Teşebbüs Kümesi (TOGG) tarafından üretimi yapılan birinci yerli arabası güçlü bir varlık göstermeye hazırlanıyor.
Boğaziçi Üniversitesi Kimya Kısmı Öğretim Üyesi Dr. Mehmet Nurullah Ateş, bu araçlarda da kullanılan lityum bataryalar üzerine ABD’de başladığı Ar-Ge çalışmalarını TÜBİTAK’ın akabinde Boğaziçi Üniversitesi’nde sürdürüyor.
Geçen yıl TÜBİTAK’ın 2232 Memleketler arası Önder Araştırmacılar Programı ile ABD’den Türkiye’ye dönen Dr. Öğr. Üyesi Ateş, Boğaziçi Üniversitesi’nde geleceğin bataryalarının Ar-Ge çalışmalarını yapacağı yeni bir laboratuvar kurmak için de hazırlıklara başladı.
“DENEYİMLERİMİ TÜRKİYE’YE TAŞIMAK İSTEDİM”
ABD’nin önder üniversitelerinde lisansüstü eğitimi ile kesimin önde gelen şirketlerindeki araştırmacı tecrübelerinin akabinde Türkiye’ye dönmeyi tercih eden bilim insanı bu süreci şöyle anlattı:
“ABD’de Northeastern Üniversitesi’nde fizikokimya alanında yüksek lisans ve materyal bilimi alanında doktoramı tamamladıktan sonra bataryalar üzerine çalışmalarıma dalda uzman şirketlerde devam ettim. Fakat bir noktada bu deneyimlerimi Türkiye’ye taşımak da istiyordum. Ülkemde batarya teknolojilerine ilgi TOGG ile birlikte yükseliyordu. 2020 yılında TÜBİTAK’ın Milletlerarası Başkan Araştırmacılar Programı’nın avantajlarından da faydalanarak Türkiye’ye döndüm. TÜBİTAK’ta güç depolama sistemlerinde küme sorumlusu olarak vazife aldıktan sonra Aralık 2022’de Boğaziçi Üniversitesi’nde çalışmalara devam etme kararı aldım.”
“ELEKTRİKLİ ARAÇLARIN MENZİLİ YAKLAŞIK İKİ KAT ARTACAK”
Dr. Öğr. Üyesi Ateş geçen 2-3 yılda doktora öğrencileri ve doktora sonrası araştırmacılarla bir arada bu alanda dikkat çeken birçok çalışma ortaya koyduklarını da söz ediyor. Mevcut lityum bataryaların verimliliğini üst seviyeye çıkarmak için ölçek büyütme çalışmalarının sürdüğünü belirten bilim insanı, “Cep telefonu ile elektrikli araçlarda kullanılan lityum bataryalarda yer alan katot ve anot etkin gereçler ile inaktif gereçler olarak tanımlanan üç boyutlu akım toplayıcılar üzerine de çalışıyorum. Bu gereçlerde yapacağımız hücresel değişimlerle katot materyallerin aktüel kapasitesini yüzde 30-40, anot faal malzemelerinse yaklaşık iki katına taşımak istiyoruz. Bu inanılmaz bir menzil artışı manasına geliyor. Çalışmalarımız tamamladığında menzil kapasitesi 600 kilometre olan bir elektrikli aracın menzilinin 1.000 kilometreye kadar çıkacağını düşünüyoruz. Öbür yandan da üç boyutlu akım toplayıcılarla da şarj müddetini, yüzde 80’lik bir doluma ulaşmak için 15 dakika düzeylerine düşürmek mümkün olabilecek. Bu hususlarda yaptığımız yayınlar kıymetli mecmualarda yayımlandı. Öte yandan işin Ar-Ge istikametine sürat katacak yeni bir laboratuvar kurmak için çalışmalarımız devam ediyor.”
